EINDHOVEN, 22 december 2001- Wie vindt geblinddoekt binnen twee minuten de weg uit het eigen huis? Niemand, zo blijkt uit de tv-spotjes over brandgevaren. Wanneer in huis brand uitbreekt en door de rook geen hand voor ogen te zien is, zitten bewoners als ratten in de val. Een noodscenario kan veel leed voorkomen.

Met Kerstmis zijn er niet meer branden in huis dan de rest van het jaar. Wel is de kans dat het morsen van hete vloeistoffen zoals bakolie en frituurvet, slachtoffers veroorzaakt vrij groot. 'Bovendien bestaat er meer risico dat tijdens het koken de wijdvallende feestkleding te dicht bij de gaspit komt en vervolgens vlam vat', zegt Cees Meijer van de Stichting Consument & Veiligheid. Deze organisatie zit achter de tv-spotjes waarbij argeloze burgers gevraagd wordt geblinddoekt binnen twee minuten het eigen huis te verlaten. Niemand klaart dit karwei. 'De tv-spotjes maken duidelijk dat tijdens een vlammenzee in huis de kans op dodelijke slachtoffers enorm groot is. Maar een goed vluchtplan inclusief een ontsnappingsroute kan mensenlevens redden.' Kortom, vluchtplannen en brandoefeningen zijn niet alleen noodzakelijk in kantoren, fabrieken en openbare gebouwen, maar komen ook thuis van pas, zegt de Stichting Consument & Veiligheid. 'Praat er eens met elkaar vlak voor het avondeten over. Leg een vluchtplan echter niet alleen op tafel, maar oefen zoiets ook geregeld.'

Kinderen eerst
Verstandig bij een vluchtplan is om een verzamelplek buiten af te spreken, een taakverdeling te maken wie de kinderen en huisdieren meeneemt en op een plattegrond de plaatsen van eventuele brandblussers en rookmelders aan te geven. Er zijn overigens melders die niet alleen alarm slaan tijdens rook, maar waarbij automatisch een lamp aangaat die een vluchtroute verlicht. Voor zo'n 45 gulden zijn die te koop bij de doe-het-zelfwinkel. Voordeliger zijn de gewone rookmelders vanaf tien gulden. Ondanks de lage prijzen is het aantal rookmelders in Nederlandse woningen bijzonder laag: tien procent van de huizen. Volgens brandweerorganisatie Nibra kunnen brandmelders jaarlijks twintig mensenlevens redden. En het zou 6 é 700 gewonden per jaar schelen.

De overheid onderkent wel het belang van rookmelders. Dat is niet zo vreemd, want veel branden ontstaan 's nachts wanneer iedereen slaapt. Waar vuur is, is ook rook en daarin komt het giftige gas koolmonoxide voor. Dat dodelijke goedje is een stille sluipmoordenaar die toeslaat voordat de meeste mensen wakker door het vuur worden. Vandaar dat vanaf volgend jaar een verplichting geldt om in iedere nieuwbouwwoning rookmelders aan te leggen: één voor iedere verdieping. Dat moeten volgens de overheid allemaal optische rookmelders zijn. Daarnaast bestaan er ook nog zogenoemde ionisatiemelders. Een optisch exemplaar signaleert vrij snel een smeulbrandje. Dit vuurtje krijgt een kans als bijvoorbeeld een brandende sigaret op een stoel valt waarna veel rook ontstaat. In een ionisatiemelder zit een kleine en zwakke radioactieve kern. Die kern zorgt ervoor dat de melder al bij kleine vlammen zonder veel rook loeit. Ionisatiemelders zijn zo belastend voor het milieu, dat ze vanaf 2005 niet meer worden verkocht. Wat voor soort rookmelder wordt aangeschaft is echter niet zo belangrijk. Wat telt is dat op iedere verdieping een dergelijk exemplaar van pas komt. Bovendien dient een exemplaar een keurmerk Goedmerk' of BS5446 deel 1 1990' te hebben. Niet overal mogen de apparaatjes hangen. Slechte plekken zijn bijvoorbeeld boven radiatoren, in de buurt van badkamers en bij de keuken: gewone rookmelders maken geen onderscheid tussen rook, stoom, vocht en damp.

Hoewel rookmelders en brandblussers veel nut hebben, is brand voorkomen natuurlijk de beste oplossing. Ondanks de massale aandacht, vindt echter geen opmerkelijke daling van de gemiddeld 8000 jaarlijkse branden in woningen plaats: dat zijn er 22 per dag. Meer cijfers: jaarlijks overlijden gemiddeld vijftig mensen door vuur in huis en behandelen ziekenhuizen achthonderd slachtroffers met ernstige brandwonden. 'In Nederland vinden in vergelijking met andere landen opvallend minder branden in huis plaats. Helaas is de laatste vijf jaar het aantal slachtoffers met ernstige brandwonden met ruim dertig procent gestegen. Daarvoor hebben wij geen verklaring', zegt woordvoerder Meijer.

Iedereen is wel eens onachtzaam. De telefoon opnemen terwijl de pannen op het vuur staan, kaarsen die te dicht bij de gordijnen branden of in ochtendjas met open mouwen de fluitketel van de kookplaat pakken. 'De meeste nalatigheid vindt in de keuken plaats, want veertig procent van de woningbranden ontstaat daar. Vooral tijdens het koken en frituren zijn de gevaren het grootst.

Ook tijdens Kerstmis ontstaan hierdoor heel wat branden.' Een andere belangrijke oorzaak voor brand in eigen huis tijdens Kerstmis is het kerstverlichtingsetje dat voor een prikkie ergens op de kop is getikt. Enige jaren gelden waarschuwde de keuringsinstantie Kema al voor onveilige en supergoedkope verlichtingssets die op de Nederlandse markt waren verschenen. Meijer raadt aan alleen kerstverlichting met een keurmerk aan te schaffen
Artikel uit Eindhovens Dagblad van 22-12-2001

Door Miel Timmers

EINDHOVEN maandag 18 november – Een overzicht van de veiligheidsrisico's in de buurten van de zeven Eindhovense stadsdelen. Daaraan werkt organisatie-adviesbureau Polyground in samenwerking met de gemeente Eindhoven, politie en welzijnsorganisatie Loket W. Deze zogeheten veiligheidskaart maakt de zwakke plekken in afzonderlijke buurten inzichtelijk. Daarmee hopen de initiatiefnemers problemen sneller te signaleren en vervolgens efficiënter te kunnen oplossen.

De leefbaarheid en veiligheid staat in veel buurten en wijken onder druk. Bewoners voelen zich niet veilig en dienstverlenende instanties ondervinden problemen bij de uitoefening van hun werk. Om veiligheid en leefbaarheid in de buurten te verbeteren en een betere samenwerking tussen politie, gemeente en welzijnswerk te bewerkstelligen, heeft de gemeente Eindhoven Polyground de opdracht gegeven een veiligheidskaart te ontwikkelen.
In de kaart worden drie soorten gegevens geclusterd: politiecijfers (meldingen en aangiften), kennis van betrokken mensen die de buurt vanuit hun professie goed kennen zoals netwerkinspecteurs, opbouwwerkers en jongerenwerkers en met behulp van enquêtes en opiniepeilingen verzamelde gegevens van buurtbewoners.
De ingrediënten van de kaart zijn onder te brengen in negen aandachtsgebieden: vandalistisch gedrag, buurtoverlast, inbraken, diefstal, geweldsdelicten, verkeersonveiligheid, brandonveilige situaties, risicovolle bedrijvigheid en transportroutes en fysieke onveiligheid zoals bijvoorbeeld mankementen aan het wegdek.

Bindmiddel

'De veiligheidskaart kan worden ingezet als bindmiddel om participatie op het gebied van veiligheid tussen verschillende betrokken partijen te bevorderen', zegt Robert Kuipers van Polyground, die met collega Rick van Rooij sinds juni aan het strategisch overzicht werkt. De meerwaarde van het project is volgens Kuipers de intensieve samenwerking tussen gemeente, politie en welzijnswerk. 'Doordat ze van elkaar weten waarmee ze bezig zijn, kunnen problemen integraal worden bekeken, worden aangepakt en uiteindelijk efficiënter en sneller worden opgelost. In één oogopslag kan een snelle veiligheidsanalyse worden gemaakt van een bepaalde buurt.' De verwachting is dat de ontwikkeling van de veiligheidskaart in februari 2003 is afgerond. Op termijn moet de veiligheidskaart een digitaal instrument worden. (Bron ED, maandag 18 november)

EINDHOVEN, donderdag 31 oktober 2002 – Donkere ramen, gesloten gordijnen en het uitblijven van een reactie als je aanbelt. Die drie dingen maken een woning aantrekkelijk voor een inbreker. Het komt nog te vaak voor, zo blijkt bij een rondgang van twee stadswachten door een schemerig Stratum. Ze controleren de komende maanden 's avonds huizen op inbraakpreventie.

Centraal staat de verlichting. Bewoners moeten er zo toe bewogen worden enkele lampen te voorzien van een tijdschakelaar, om zo te verhullen dat ze niet thuis zijn. Als het project Tijdschakelaar een succes wordt, wil de politie het regionaal gaan uitvoeren. Stadswacht Coby van Anholt is deze week samen met collega Piet Willekens op pad in Stratum. Daar werd vorig jaar bijna vierhonderd keer ingebroken, vooral tussen vijf en negen uur 's avonds. Bewoners van duistere huizen krijgen van de stadswachten een brief in de brievenbus. Daarin staat dat de politie heeft kunnen 'inbreken' en dat de bewoners er dus voor moeten zorgen dat hun huis er altijd bewoond uitziet.

Vaag lichtje

In de Boerhaavelaan is het bij het eerste huis al raak. Op de overloop van het hoekhuis is vaag een lichtje te zien, de woonkamer is aardedonker. De twee stadswachten lopen direct de oprit op. 'Tja, misschien staat de bewoner onder de douche', zegt Van Anholt. 'Dan hoort hij dus niet dat er beneden iemand inbreekt en zijn video meeneemt. De woonkamer moet verlicht zijn.' Willekens ontdekt een paar deuren verder een hulpmiddel voor de inbreker. 'Zo'n vuilnisbak naast de deur is heel onverstandig. Ze klimmen er zo op en dan zijn ze binnen.'

Van Anholt is ondertussen alweer in een donkere achterom verdwenen. De poort van de tuin blijkt niet afgesloten. Kordaat vertrekt de stadswacht richting voordeur. Het echtpaar Stuyfzand schrikt van het onaangekondigde bezoek. Meneer kijkt een beetje betrapt: 'Ach, ja, die poort gaat zo moeilijk op slot.' Hij vertrekt desondanks wel meteen naar achteren. 'Er is al eens ingebroken. Toen hebben we al veel maatregelen genomen.' Dat je de gordijnen ook weer niet té goed dicht moet trekken, blijkt een paar deuren verder.

Op twee adressen worden de bewoners – overburen – op de vingers getikt omdat hun zware gordijnen geen streepje licht doorlaten en zo afwezigheid van de bewoners suggereren. Een mevrouw, het keukenschort nog om, kijkt geïrriteerd. 'Ik ben toch thuis?', zegt ze. Het advies om een kiertje open te laten tussen de gordijnen lijkt haar niet aan te spreken. Maar als de stadswachten verder lopen, valt er bij haar toch plots een streepje licht in de voortuin. En kijk daar: de overbuurman laat het licht aan in de gang. De stadswachten richten hun zaklamp alweer op het volgende onverlichte huis. Over een maand of twee, drie moeten ze alle 'donkere' woningen in Stratum ontdekt hebben.

2004-09-22 (bron: politie) wij ontvingen van de politie een overzicht van aangiften en incidenten in onze buurt (dit MS Word document is 246 kB groot, duurt iets langer om te openen dan u van ons gewent bent ): Download document

2003-05 (bron ED) criminaliteit 2002: Download document

Meerjarige totalen per wijk

Gesorteerd per wijk (2002):

Maandag 13 januari 2003, BLADEL – Door het afgaan van de rookmelder zijn een moeder en zes jonge kinderen in de nacht van vrijdag op zaterdag tijdig ontsnapt uit een brandend huis aan de Rond Deel in Bladel. Alert optreden van bewoonster Jannie van Sambeeck zorgde er vervolgens voor dat de kinderen snel uit het huis waren en de brand beperkt bleef.

De moeder lag met haar vier eigen kinderen en twee logées boven te slapen toen de brand beneden in de afzuigkap ontstond. De vader was niet thuis. De vrouw werd gewekt door het geluid van een vallend voorwerp. Toen ze de deur naar de woonkamer open maakte op te kijken, dacht ze eerst dat de open haard nog wat nagloeide.
Doordat de brandmelder in de hal echter direct aansloeg, realiseerde ze zich dat er brand was. Van Sambeeck trok direct de deur dicht en haalde vervolgens de kinderen naar beneden. Ze bracht hen -met de twee kleinsten op de arm- via de voordeur in veiligheid. Van paniek was volgens haar geen sprake.
Nadat de kinderen naar oma waren gebracht, die naast de familie van Sambeeck woont, ging Jannie zelf terug naar de brandende keuken. Met een natte lap voor haar mond bluste ze de brand nagenoeg.
Brandweercommadant I. Leduc van Bladel is vol lof over het optreden van Van Sambeeck en het gebruik van de brandmelder. 'We hadden in Bladel met een drama te maken kunnen krijgen als de bewoonster niet zo snel was gewaarschuwd door de brandmelder. Zo zie je wat zo'n apparaat van acht euro voor verschil kan maken.'
Van Sambeeck is zelf voor controle naar het ziekenhuis geweest. De brandweer trof haar namelijk met een roetzwart gezicht bij de keuken aan. 'Ik had het zelf niet in de gaten. Het vuur moest uit, dat was mijn gedachte nadat de kinderen veilig waren.'
Vrienden van het door brand getroffen gezin waren gisteren volgens Van Sambeeck al druk met het ophangen van rookmelders -die ze nog verpakt en wel in hun schuur hadden liggen- in hun eigen woningen.

Artikel uit Eindhovens Dagblad van 13-01-2003